Heilige dagen, zingeving en angst

Ik loop naar het bejaardenhuis waar ik aangeschoten word door mevrouw S. die bijna met de tranen in haar ogen zegt: mag ik er even bij komen zitten? Ik ben zo eenzaam, ik heb geprobeerd mezelf af te leiden door tv te kijken maar ik houd het niet meer uit. 

We drinken thee en appelsap en praten. 

De andere dame aan de tafel herkent de eenzaamheid. Haar kinderen hebben niets laten weten over de kerstdagen. ‘Ze willen me er gewoon niet bij hebben’ zegt ze. Het is te lastig. 

En ze zijn daar met z’n allen bij elkaar dat is zo gezellig, ik zou er zo graag bij zijn. 

Ja zegt mevrouw S. Mijn dochter is jarig vandaag en ze rijdt hier bijna voorbij om naar haar zoon te gaan. Ik zou zo graag willen dat ze even binnenwipt.

We zitten daar met z’n drietjes. We kunnen niets oplossen. De dames kunnen elkaar bijna niet verstaan, het geheugen en de oren laten het afweten, maar over de tafel heen grijpen ze elkaars hand en zo blijven we nog een tijdje zitten. 

Mevrouw S wil heel graag een kopje soep dat ik van de zorgafdeling mee mag nemen naar de grote hal omdat mevrouw A het niet neemt – het huis probeert niet teveel eten te maken en dus is de soep beperkt. Ik geef haar een kus en zeg : je dochter kan ik je niet brengen, maar wel een warm kopje soep. Ze zegt: ‘fijn kennis met je te maken’ ze is vergeten dat we elkaar al vele malen gesproken hebben. 

Emma Bruns citeert Marcus Aurelius die in zijn meditaties schreef dat het lot ons onheus behandelt maar dat we zelf kunnen kiezen hoe we er mee omgaan. “De angst zelf raakt ons meer dan de zaken waar we bang voor zijn.” De ontkenning van de emotie lijdt tot een verlammende bekrompenheid waarmee we onszelf en elkaar beperken.

We hebben zoveel angsten. Angst om alleen te zijn. Angst voor de toekomst en de staat van de wereld, angst voor onze kinderen angst voor het onbekende. 

De eenzaamheid in de laatste fase van ons leven is voor mij zeker een angst. Ik zie het als een grote uitdaging om het leven tot het einde toe te leven met alles wat daarbij komt kijken. Maar net als met andere angsten kun je ze vaak niet wegnemen of oplossen maar door ze te erkennen, er over te praten, ze zichtbaar te maken en ze het recht geven er te mogen zijn, komt er ruimte omheen. Ik pleit ervoor deze dagen dat we bang mogen zijn en bij elkaar mogen schuilen.